Komentarz: (nie)gospodarka Bidena

W miarę zbliżania się przyszłorocznych wyborów prezydenckich w USA zaostrza się również retoryka gospodarcza obu głównych partii politycznych. Demokraci twierdzą, że tak zwana "Bidenomika" jest najskuteczniejszym lekarstwem na problemy amerykańskiej gospodarki w historii USA. Republikanie z kolei ostro krytykują osiągnięcia gospodarcze Bidena. Nie tylko w amerykańskim spektrum politycznym, ale nawet wśród znanych ekonomistów i biznesmenów nie ma konsensusu w tej kwestii. Prognozy dotyczące prawdopodobieństwa recesji w gospodarce w najbliższej przyszłości nadal wahają się od 15% do 60%.

Gospodarka USA nie tylko nie wpadła jeszcze w recesję, ale była zaskakująco odporna. W ciągu ostatnich 12 miesięcy utworzono ponad 3 miliony nowych miejsc pracy, w tym 187 000 w sierpniu. Roczna inflacja została obniżona o około 50% od stycznia dzięki podwyżkom stóp procentowych Fed. Wydaje się, że problemy z łańcuchem dostaw zostały zażegnane, a bankructwa, których się obawiano, nie miały miejsca, nawet w sektorze bankowym po upadku kalifornijskich banków. Firmy odnotowują przyzwoite zyski, a dolar się umacnia.

Jednak nominalny wzrost płac rok do roku nie nadąża za inflacją, a siła nabywcza konsumentów spada. W rezultacie coraz więcej Amerykanów jest zmuszonych do powrotu na rynek pracy, a stopa bezrobocia wzrosła w sierpniu do 3,8% z 3,5% w lipcu. Niewypłacalność kart kredytowych jest na najwyższym poziomie od 2010 r. Dług federalny stale rośnie, a jego przyszły rozwój staje się zakładnikiem walk politycznych w okresie poprzedzającym wybory.

Najnowszą ofiarą tej walki o budżet federalny może być około 70 000 ośrodków opieki nad małymi dziećmi. Ta pozycja o wartości 24 miliardów dolarów znajduje się na liście potencjalnych cięć budżetowych i prawdopodobnie oznaczałaby skok i ogromny wzrost bezrobocia wśród amerykańskich kobiet.

Wygląda na to, że o wyborach prezydenckich w 2024 roku zadecydują wyborcy zarejestrowani jako niezależni. I nie tylko dla nich, ale dla wielu wyborców Demokratów i Republikanów, będzie to "o gospodarce, głupcze", jak powiedział kiedyś Ronald Reagan. Nierozstrzygniętą kwestią pozostaje jednak to, o jaką gospodarkę będzie chodzić.

Miroslav Hošek, dyrektor generalny Advanced Food Products (AFP), LLC, od 17 lat zajmuje stanowiska kierownicze w USA